Εάν ορισμένα μπλογκ θεωρούνται ειδησεογραφικά και αντίστοιχα οι μπλόγκερ δημοσιογράφοι, έστω και ερασιτέχνες, θα έπρεπε να διαθέτουν έναν κώδικα δεοντολογίας, παρόμοιο με αυτό της παραδοσιακής δημοσιογραφίας; Το ερώτημα έχει τεθεί επανειλημμένες φορές στο Διαδίκτυο, χωρίς όμως να έχει δοθεί απάντηση.
Το πρώτο εγχειρίδιο δεοντολογίας εκδόθηκε το 2002 από την Αμερικανίδα συγγραφέα και μπλόγκερ Ρεμπέκα Μπλουντ, με τίτλο «Weblog Handbook». Το ζήτημα, πάντως, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις στις ΗΠΑ και ύστερα από χρόνια συζήτηση αρκετοί έχουν αποφασίσει να ακολουθούν τον επίσημο κώδικα δεοντολογίας που ορίζεται και για τους επαγγελματίες δημοσιογράφους. Στην Ελλάδα έχει γίνει λόγος για τη σύνταξη ενός κώδικα δεοντολογίας και τη θέσπιση ενός αυτορυθμιστικού οργάνου, όμως είναι δύσκολο να βρεθεί μία κοινή γραμμή. Παρ' όλα αυτά, τις τελευταίες μέρες, με αρχή την υπόθεση του press-gr.blogspot.com, ορισμένοι χρήστες προχώρησαν στην αναδημοσίευση ενός Μανιφέστου των μπλογκ, το οποίο συνέταξε το nylon.gr. Στόχος του να διαδοθεί η ιδέα τού τι πραγματικά είναι ένα μπλογκ, με τελικούς αποδέκτες όχι μόνο τον κόσμο, αλλά και την Πολιτεία και τα μίντια:1 Τα μπλογκ είναι διάλογος -ελεύθερος ανεμπόδιστος διάλογος ανάμεσα σε πολίτες.2 Τα μπλογκ είναι μια πρόσκληση σε διάλογο, σε διαφωνία και επικοινωνία.3 Τα μπλογκ δεν κέρδισαν το ενδιαφέρον της κοινωνίας επειδή λένε ψέματα ή συκοφαντούν. Το κέρδισαν επειδή η κοινωνία έχει ανάγκη από μια αυθεντική φωνή.4 Τα μπλογκ είναι το δικαίωμα του καθενός να εκφέρει την άποψή του. Δεν υπάρχουν «ενημερωτικά» και «μη ενημερωτικά» μπλογκ. Μέσα από τον διάλογο όλοι κάτι μαθαίνουμε.5 Τα μπλογκ δεν τα γράφουν επαγγελματίες -τα γράφουν πολίτες. Μπορεί να αξιοποιούν την όποια επαγγελματική τους εμπειρία, μπορεί και όχι.6 Ο μπλόγκερ δεν χρησιμοποιεί εθνικούς πόρους (όπως οι τηλεραδιοσυχνότητες) και συνεπώς, δεν μπορεί να μπαίνει σε καλούπια ο τρόπος και το περιεχόμενο της έκφρασής του. Ο μπλόγκερ αξιοποιεί το απεριόριστο μέγεθος του παγκόσμιου δικτυακού ιστού για να εκφράσει και τη δική του άποψη.7Η Πολιτεία, τα μίντια, οι επιχειρήσεις και όλοι οι θεσμοθετημένοι οργανισμοί της ελληνικής κοινωνίας αξίζει να παρακολουθούν τους μπλόγκερ και τον διάλογό τους. Ακόμα καλύτερο θα είναι να συμμετέχουν ισότιμα σε αυτό τον διάλογο. Θα μπορέσουν και οι ίδιοι να γίνουν σοφότεροι μαθαίνοντας την άποψη του απλού πολίτη, αντί να προσπαθούν να την περιορίσουν στα δικά τους καλούπια.8Το δικαίωμα του μπλόγκερ να γράφει ελεύθερα την άποψή του είναι ιερό. Αν με αυτά που γράφει καταπατά συγκεκριμένες νομοθετικές διατάξεις, υπάρχουν νόμιμες διαδικασίες για τη δίωξή του.9Στον βαθμό που δεν παραβιάζει με σαφή τρόπο διατάξεις του νόμου, η ανωνυμία είναι δικαίωμα του μπλόγκερ.
Η ιστορία “blog” υφίσταται στο διαδίκτυο αρκετά χρόνια (έστω και με διαφορετική μορφή), ωστόσο η υπόθεση του Press-gr, ανάγκασε σχετικούς και άσχετους με το θέμα να ξεκινούν τον υπέρ πάντων αγώνα για την απαξίωση του διαδικτύου και των όποιων θέσεων έρχονται στο φως της δημοσιότητας μέσα από έναν απλό «κώδικα» που ορισμένοι λατρεύουν να αναγνωρίζουν ως συστοιχία από «1» και «0»… Για να κατανοήσουμε καλύτερα τι είναι blog και ποιες αρχές διέπει, ας ρίξουμε μια πιο αναλυτική ματιά.
Blog ονομάζεται κάθε ιστοσελίδα, η οποία χρησιμοποιείται για την δημοσίευση κάποιων θέσεων και απόψεων και φιλοξενείται σε ιδιωτικούς servers.
Ο κάτοχος του blog, μέσα από ειδικές υπηρεσίες, μπορεί χωρίς το παραμικρό έξοδο να διατηρεί ένα δικό του ξεχωριστό χώρο στο διαδίκτυο, αναρτώντας κείμενα όποτε το επιθυμεί, αφού εισάγει έναν ειδικό κωδικό, που ο ίδιος έχει ορίσει για ασφάλεια. Υπάρχουν ακόμα πολλά blogs που λειτουργούν με τη μορφή προσωπικού ημερολογίου.
Η βασική δομή ενός blog περιλαμβάνει κείμενο, φωτογραφίες και συνδέσμους (links) προς ιστοσελίδες παρεμφερούς περιεχομένου. Η ευκολία με την οποία ακόμα και ο πιο αρχάριος χρήστης μπορεί να δημιουργήσει κάτι δικό του, ένα σημείο στο οποίο μπορεί να καταγράφει δημοσίως τις σκέψεις του, έφτασε την υπηρεσία Technorati να μετρήσει μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου του 2007, πάνω από 112 εκατομμύρια τέτοιες προσπάθειες. Ωστόσο, είναι πασιφανές ότι ένα blog είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από μία επαγγελματική προσπάθεια προσέγγισης του χώρου της δημοσιογραφίας.
Οι κοινότητες του Internet είχαν αρχίσει να ανταλλάσουν απόψεις με πολλούς τρόπους πριν δημιουργηθούν τα blogs, όπως πχ. με τα newsgroups. Ο freelance δημοσιογράφος Justin Hall ξεκίνησε να blogάρει το 1994, καταγράφοντας τις εμπειρίες του ως φοιτητής στο Swarthmore College και αναγνωρίζεται σήμερα ως ένας από τους πρωτεργάτες του blogging.
Αγνοώντας παντελώς τη λέξη «κέρδος», πολλές ιδιωτικές εταιρίες προσφέρουν ειδικά «εργαλεία» μέσα από τους servers τους, με τη χρήση των οποίων ο χρήστης μπορεί να προσθέσει όμορφα γραφικά στη σελίδα του, να αλλάξει το στιλ και τη δομή της. Εκτός από τις εν λόγω εταιρίες, υπάρχει και ειδικό blog software που προσφέρεται μέσα από σελίδες όπως το Wordpress (http://wordpress.com/), το Blogger (https://www.blogger.com/) ή το νέο λειτουργικό σύστημα του madata.gr Madblog H ορολογία weblog έκανε την εμφάνισή της στις 17 Δεκεμβρίου του 1997, ενώ ο Peter Merholz την παράφρασε σε “we blog” δύο χρόνια αργότερα.
Το 2001 ήταν μια καθοριστική χρονιά για το blogging, αφού αρκετές σημαντικές προσωπικότητες στην Αμερική ξεκίνησαν να ασχολούνται με το θέμα. Ακόμα και εκείνη τη χρονική περίοδο, η αύξηση λάμβανε χώρα με γεωμετρική πρόοδο, αναγκάζοντας ακόμα και σχολές δημοσιογραφίας να ασχοληθούν με το ζήτημα, προσπαθώντας πάντως να ξεχωρίσουν τη δημοσιογραφία από το blogging. Λίγους μήνες μετά, τα blogs σε όλο τον κόσμο έπαιξαν σημαντικό ρόλο και στην ενημέρωση του κοινού γύρω από τον πόλεμο του Ιράκ, καταθέτοντας απόψεις και σχόλια από τη δική τους πλευρά.
Το 2004, η έννοια blog αρχίζει να παίρνει μεγαλύτερη έκταση, αφού ακόμα και πολιτικοί ξεκινούν διαδικασία έκθεσης των απόψεών τους μέσα από τέτοιες ιστοσελίδες. Μάλιστα, το blog Global Voices Online αρχίζει να κάνει έντονα την εμφάνισή του με τις ειδήσεις που φέρνει στο φως της δημοσιότητας. Σήμερα, το GVO έχει συνάψει συνεργασία με το πρακτορείο Reuters και έχει προχωρήσει σε ουκ ολίγες αποκαλύψεις. Τέλος, όσον αφορά στα κλασικά Μέσα, η εφημερίδα Guardian πρόσθεσε στη δεύτερη σελίδα της αναφορές από blogs από το Σεπτέμβριο του 2005.
Η εταιρία αναλύσεων Gartner προβλέπει ότι η διετία 2007-2008 θα είναι «χρυσή» για τον τομέα του blogging, ενώ αποκαλύπτει πως το blog του κινέζου ηθοποιού και σκηνοθέτη Xu Jinglei ξεπέρασε τα 50 εκατομμύρια επισκέψεις.
Αυτό που πρέπει να βγει ως συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι πως υπάρχει (και πρέπει να γίνεται ορατός) ένας τοίχος που χωρίζει ένα blog από μία ιστοσελίδα. Σε ένα blog, κάθε χρήστης μπορεί να αρθρογραφεί επώνυμα ή ανώνυμα, προσφέροντας στο κοινό πληροφορίες διασταυρωμένες ή όχι. Μία δημοσιογραφική ιστοσελίδα ακολουθεί εντελώς διαφορετική φιλοσοφία, αφού έχει εντελώς διαφορετικό σκοπό. Ας μάθουμε τουλάχιστον να μην τα συγχέουμε…
EΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Πίσω στην αρχική σελίδα
